Maniera artystyczna

0
209

W manierze artystycznej Tołstoja przeplotły się wpływy rozmaitych programów literackich. Od akmeistów, z którymi był związany współpracą w czasopiśmie ?Apołłon”, pisarz przejął zamiłowanie do niecodziennej, anegdotycznej sytuacji oraz do konkretnych, ?przedmiotowych” opisów życia odtwarzających w malowniczych szczegółach niepowtarzalny koloryt środowiska. Za przykładem symbolistów sięgał czasem do irracjonalnych motywów tajemniczych przepowiedni, halucynacji oraz rozważań nad- ?zagadkową” psychiką człowieka. Nie zapomniał również o tradycji literackiej. Chętnie wykorzystywał motywy i środki literackie Gogola (którego wpływ wyraźnie zaznaczył się zwłaszcza w opowiadaniu Przygody Rastiogina, Turgieniewa i Gonczarowa. Ale najpoważniejszą rolę w kształtowaniu pisarstwa młodego Tołstoja odegrała twórczość Dostojewskiego. Zaszczepiła w nim wiarę w oczyszczającą siłę cierpienia, ofiary i miłości oraz dyktowała szereg rozwiązań formalnych. Ów kult autora Zbrodni i kary najpełniej przejawił się w powieści Kulawy pan. Kornel Czukowski, ironicznie wyolbrzymiając to zjawisko, pisał: ?Aleksy Tołstoj wszystko zapożyczył od Dostojewskiego: i policzkowanie, i pojedynki, i bicie pejczem po twarzy, i trojki, i całowanie nóg; jego kulawy pan ? na wpół Mitia, na wpół Stawrogin, wprowadził i Gruszeńkę, i Katarzynę Iwanownę…”. W kręgu neorealizmu kształtowała się również wczesna twórczość Michała Priszwina. Fakt ten podkreślał pośrednio sam pisarz, charakteryzując swą postawę wobec zjawisk literackich początku XX wieku.